Welke warmtepomp heb ik nodig?
Welke warmtepomp heb ik nodig?
Wanneer een hybride warmtepomp?
Als je huis nog niet goed geïsoleerd is, is een hybride warmtepomp (dwz een kleinere luchtwarmtepomp die samenwerkt met je CV ketel) een goede stap voor een lager gasverbruik. Een hybride warmtepomp werkt op elektriciteit, en wordt hybride genoemd omdat hij “naast” de gasgestookte CV ketel wordt geplaatst. Kan de warmtepomp op koude dagen niet het vermogen leveren dat nodig is om je huis te verwarmen? Dan springt de CV ketel bij. De CV ketel zorgt bij een hybride warmtepomp ook voor het warme water uit de kraan / douche.
Kosten van een hybride warmtepomp
Een hybride warmtepomp (dwz naast bestaande CV ketel) kost rond de € 5.000 incl. installatie, waarbij je € 2.200 – € 2.7000 aan subsidie terug krijgt.
Wat levert een hybride warmtepomp op?
Met een hybride warmtepomp van 5 kW gebruik je al snel de helft minder gas per jaar. Bij een gemiddeld extra elektriciteitsverbruik van ca 1.500 kWh bespaar je bij de huidige energieprijzen al snel € 500 tot € 750 per jaar (en bij de energietarieven van voor 2022 ca € 400 per jaar). Je daadwerkelijke besparing hangt vooral af van hoe hoog je de thermostaat zet, hoe goed je huis geïsoleerd is en hoe koud de winter is.
Wil je echt volledig van het gas, klaar zijn voor de toekomst en maximaal besparen op je energielasten en CO2 uitstoot? Dan kies je voor een volledig elektrische warmtepomp:
Een luchtwarmtepomp (of lucht-water warmtepomp) onttrekt warmte uit de buitenlucht, en verhoogt de temperatuur van het verwarmingswater verder via compressie.
Een hybride warmtepomp is een luchtwarmtepomp die naast de traditionele CV ketel wordt geplaatst, als “tussenstap” om minder gas te verbruiken.
Een bodemwarmtepomp (water-water of brine-water warmtepomp) onttrekt warmte uit de grond, via het rondpompen van vloeistof in een gesloten systeem (brine-water), of via het rondpompen van grondwater uit twee verticale bronnen (water-water).
Wanneer een volledig elektrische warmtepomp?
Goede isolatie is vereist
Om op een volledig elektrische warmtepomp over te kunnen gaan, zal je huis goed geïsoleerd moeten zijn. Dit komt omdat een warmtepomp minder heet verwarmingswater (35-40 graden) afgeeft dan een CV ketel op gas (60-80 graden).
Bij huizen gebouwd voor 2012 zijn vaak extra isolatiemaatregelen nodig om ervoor te zorgen dat de warmtepomp het huis ook als het buiten koud is, comfortabel warm kan houden. Om te controleren of je isolatie in grote lijnen voldoende is, kan je de checklist hiernaast doorlopen.
Is vloerverwarming vereist voor een warmtepomp?
Wil je je huis volledig elektrische verwarmen met een warmtepomp, dan wordt vloerverwarming in de belangrijkste “leefruimtes” aangeraden. Dit komt omdat een warmtepomp met lagere temperatuur werkt (verwarmingswater van 35-40 graden ipv 60-80 graden bij een CV ketel). Bij deze lagere temperatuur geven traditionele radiatoren onvoldoende warmte af, en is vloerverwarming vanwege het grotere oppervlak effectiever.
Toch is vloerverwarming in het hele huis zeker geen eis. Met lage temperatuur radiatoren of “overbemeten” radiatoren kunnen ruimtes ook met lagere temperatuur verwarmingswater warm worden gehouden, mits de isolatie goed is. Ook wordt voor kleine ruimtes of ruimtes waar geen continue behoefte aan warmte is (bijv badkamer of slaapkamer) vaak gewerkt met elektrische bijverwarming (zoals elektrische radiatoren, infrarood panelen, bijverwarming via de airco of elektrische matten in de badkamervloer).
Benodigde ruimte binnen en buiten
Volledig elektrische warmtepompen hebben een binnenunit en in geval van een luchtwarmtepomp ook een buitenunit (zie afbeelding als voorbeeld).
Voor de benodigde ruimte buiten geldt:
- Een luchtwarmtepomp (ookwel lucht-water warmtepomp) heeft een buitenunit die warmte uit de buitenlucht onttrekt. Deze heeft ongeveer het formaat van een (enkele, of bij hogere capaciteit een dubbel gestapelde) airco buitenunit.
- Een bodemwarmtepomp (ookwel bodem-water warmtepomp) heeft een bodembron (verticaal of horizontaal buizensysteem in de grond) bij het huis nodig. Dit vergt ruimte voor het graaf- en boorwerk in de tuin, maar dit systeem heeft dus als alles klaar is geen zichtbare buitenunit.
Voor de benodigde ruimte binnen geldt:
- Voor de binnenunit is er de keuze uit een unit met geintegreerd boilervat (ongeveer het formaat van een grote koelkast), of een los boilervat bij de binnenunit (dan ongeveer zo groot als een CV ketel).
- Het boilervat is nodig voor het warme tapwater dat wordt gebruikt voor douche, bad en keuken. De grootte is afhankelijk van de warmwaterbehoefte (wil je bijv. langer dan een half uur achtereen onder een stortdouche douchen, dan zul je een groter boilervat nodig hebben).
Is er geen ruimte in huis voor de installatie? Een monoblock luchtwarmtepomp kan dan nog een goed alternatief zijn. Alle onderdelen zijn daarbij verwerkt in één (grotere) buitenunit. Wel is een monoblock systeem duurder in aanschaf en zijn er eisen aan afstand tot de buitenmuur (max 1 a 2 meter) en verwarmingssysteem (max 4 meter).
Lucht of bodemwarmtepomp?
Hieronder zie je de belangrijkste verschillen tussen een luchtwarmtepomp en bodemwarmtepomp kort samengevat:|
Klik op een item voor meer uitleg: |
Luchtwarmtepomp |
Bodemwarmtepomp |
|
Kosten incl. aanleg/installatie |
€ 5.000 – € 15.000 (na subsidie) |
€ 10.000 – € 20.000 (na subsidie) |
|
Elektriciteitsverbruik |
Hoger (ivm koude buitenlucht als het koud is) |
Lager (ivm constante bodemtemperatuur) |
|
Koelen mogelijk |
Ja, actief (hoger verbruik bij koelen) |
Ja, passief (weinig verbruik bij koelen) |
|
Buitenunit met geluid (ventilator) |
Ja |
Nee |
|
Grondboring nodig? |
Nee (eenvoudiger te plaatsen bij bestaande huizen) |
Ja (daardoor vaker gekozen bij nieuwbouw) |
|
Vermogen |
3 tot 12 kW |
4 tot 16 kW |
Een luchtwarmtepomp kost na aftrek van subsidie tussen de € 5.000 en € 15.000 inclusief btw en installatie. Voor een bodemwarmtepomp komt daar nog minimaal € 5.000 bij. De daadwerkelijke kosten zijn vooral afhankelijk van het vermogen dat je kiest (wat weer afhangt van de grootte van je huis en warmtevraag), en voor een bodemwarmtepomp van het type systeem en buizennetwerk.
Elektriciteitsverbruik
Een bodemwarmtebron verbruikt minder elektriciteit voor het verwarmen van je huis, omdat de bodem een vrij constante temperatuur heeft (12-14 graden in zomer en winter), terwijl de buitenlucht koud is in de winter. Een luchtwarmtepomp moet daarom op koude dagen harder werken om je huis warm te houden. Dit verschil in verbruik tussen lucht en bodemwarmtepompen is de laatste jaren wel steeds kleiner geworden.
Koelen – Actief en passief
Omdat de bodemtemperatuur vrijwel constant is gedurende het jaar (12-14 graden), kan een bodemwarmtepomp in de zomer koelen door alleen het water “rond te pompen”, met amper verbruik. Een luchtwarmtepomp zal op een hete zomerdag (net als een airco) de compressor hard moeten laten werken om te koelen, waardoor het verbruik bij gebruik van de luchtwarmtepomp voor koeling een stuk hoger ligt.
Welke soort warmtepomp kiezen voor jouw huis?
Het verschil in rendement tussen luchtwarmte en bodemwarmte is de laatste jaren steeds kleiner geworden, waardoor bij bestaande bouw de luchtwarmtepomp financieel gezien vaak de beste keuze is. Het extra investeringsbedrag kan je dan beter gebruiken voor de aanschaf van zonnepanelen, dan voor een bodemwarmtebron.
